Inmiddels zijn we 4 weken bezig in Rwanda. Voorlopig laten we de vakschool Ceformi voor een dag of tien achter met een plan wat we vanmorgen met de staf hebben besproken. We hebben onze ervaringen, indrukken en ideeen met hen gedeeld met de opdracht hier een aanvulling aan te geven wanneer we weer bij hen terugkomen. Het is leuk om een plan te maken maar uiteindelijk zullen ze zelf in beweging moeten komen. En natuurlijk hebben we de vraag gekregen of we niet een jaartje (of langer) kunnen blijven ter ondersteuning. Maar dat is zeker niet onze missie waarom we hier zijn. We kunnen een wegwijzer voor ze zijn maar uiteindelijk zijn ze zelf verantwoordelijk. En wij vinden ook dat de kerk waartoe deze school behoort hun verantwoordelijkheid moet nemen om te zorgen dat de meest arme en kwetsbare jongeren een kans krijgen om hier een opleiding kunnen volgen. Gisteren hadden we een goed gesprek met de bisschop, feitelijk het hoofd van de regio Kigali waaronder dan weer ruim 45 kerken zijn aangesloten. Iemand met veel invloed dus. We hebben onze mening met hem gedeeld, dat we vanuit de bijbel allemaal onze opdracht hebben om om te zien naar onze naasten. En natuurlijk zijn er aangesloten kerken die niet heel veel centjes hebben, maar er zijn ook kerken die dit wel hebben. Dus we zullen de verbinding moeten zoeken tussen de vakschool en de kerken. Tenslotte is Ceformi eigendom van de kerk. Er ligt hier dus zeker een kans.

Deze week spraken we nog 2 studenten die hun opleiding hebben gevolgd bij Ceformi. Sam, een jongen van 20 jaar is afgelopen jaar afgestudeerd als elektricien. Hij werkt nu zelfstandig en is afhankelijk van opdrachten die hem worden aangeboden. Zijn droom is om uit te blinken in zijn vak en om hogerop te komen hierin. Misschien als hij genoeg geld heeft verdiend zou hij graag nog verder studeren aan de universiteit. Ook spraken we met Viateur, een jongen van 39. Hij is 5 jaar geleden afgestudeerd in het vak houtbewerking. Heeft daarna een aantal jaren zijn geld hiermee verdiend en uiteindelijk met het verdiende geld een elektrische "moto" gekocht. Als moto-driver is er hier in Kigali genoeg te doen, er zijn genoeg mensen die van A naar B moeten rijden. Ook wij hebben dit al gedaan, al is het door alle drukte van de stad niet zonder risico. Tijdens mijn eerste ritje zag ik er eentje op z'n zij liggen, er lag iemand naast met een flinke hoofdwond. Maar goed, Viateur betaald nu ook de opleiding van zijn vrouw Sifa, die volgt het vak in het naaiatelier. Zij heeft een rok gemaakt voor Jolanda, toevallig had ze hem vandaag af. Dus ons inziens bied Ceformi voldoende kansen voor de armste studenten, maar ook voor studenten die wel zelf hun opleiding kunnen betalen. Viateur kreeg 5 jaar geleden een kans van de GZB en hij betaald nu de opleiding van zijn vrouw. Hij is God dankbaar voor de kans die hij kreeg. En hij bedankte Ceformi hier ook voor met de Rwandese woorden: Imana Iguhe Umugisha, wat betekent God Bless You. Nu proberen de leraren dit ons ook te leren, maar de uitspraak valt nog niet mee.

Morgen vertrekken we, via een route langs het westen van Rwanda, die helemaal langs lake Kivu loopt, richting het zuiden, naar Cyangugu. We gaan dan ook naar Bweyey, ver gelegen ergens door het regenwoud. Als gemeente van Strijen zijn we hiermee verbonden dus voor ons een mooie kans om dit project te gaan bezoeken. Rik en Carolien, zendingswerkers van de GZB werken daar ook, dus zij nemen ons een weekje mee in hun werkzaamheden. Ook gaan we nog een aantal vakscholen bezoeken, vergelijkbaar met Ceformi, dus voor ons ook leerzaam en wellicht ook om onze ervaringen hiervan dan ook weer te delen met Ceformi.

Dus, het is tijd om onze backpacks in te pakken en ons klaar te maken voor vertrek richting het zuiden. Een afstand vergelijkbaar met Strijen-Groningen, wat bijvoorbeeld Arjen in 3 uur rijdt. We zijn voorbereid dat het in Rwanda ietsjes langer kan duren.....

Groetjes van Govert en Jolanda